Bạn Có Phải Người Giỏi Lắng Nghe?

Cuốn sách dành tặng cho bất cứ ai từng bị hiểu lầm và cảm thấy bị hiểu lầm.

Lần cuối cùng bạn lắng nghe ai đó là khi nào? Bạn có thực sự lắng nghe mà không bận tâm về những điều mình định nói, liếc xuống điện thoại hoặc nóng lòng đưa ra quan điểm cá nhân? Và lần cuối ai đó thực sự lắng nghe bạn là khi nào? Họ có thực lòng chú ý đến điều bạn đang nói và phản ứng của họ có khiến bạn cảm thấy mình được thấu hiểu hoàn toàn không?

Trong cuộc sống hiện đại, chúng ta được khuyến khích lắng nghe trái tim, tiếng lòng và sự can đảm của bản thân, nhưng hiếm khi chúng ta được khuyến khích lắng nghe người khác một cách cẩn thận và chăm chú. Thay vào đó, chúng ta lại tham gia vào cuộc hội thoại của “những người điếc”, thường xuyên ngắt lời người khác tại các buổi tiệc, họp hành và thậm chí trong bữa cơm gia đình; chuẩn bị chu đáo như thể chúng ta dẫn dắt câu chuyện thay vì tham gia vào đó. Dù nói chuyện qua mạng hay trực tiếp, cốt lõi vẫn là xác định bản thân, định hình câu chuyện và truyền tải thông điệp. Giá trị nằm ở những điều bạn dự định, chứ không phải những thứ bạn tiếp thu.

Tuy nhiên, lắng nghe có giá trị hơn nhiều so với nói. Chiến tranh bùng nổ, vận may mất đi và tình bạn tan vỡ đều xuất phát từ nguyên nhân là thiếu sự lắng nghe. Calvin Coolidge có một câu nói rất nổi tiếng: “Chẳng ai thất nghiệp nếu họ giỏi lắng nghe”. Chỉ bằng cách lắng nghe, chúng ta được gặp gỡ, thấu hiểu, kết nối, đồng cảm và phát triển với tư cách con người. Đó là nền tảng của bất kỳ mối quan hệ thành công nào – cá nhân, chuyên nghiệp hay chính trị. Thật vậy, nhà triết học Hy Lạp cổ đại Epictetus nói rằng: “Tạo hóa ban tặng cho con người một cái lưỡi nhưng có đến hai cái tai, tức là chúng ta có thể lắng nghe người khác nhiều gấp đôi những gì chúng ta nói.”

Đọc cuốn sách này, bạn – giống như tôi đã từng – sẽ khám phá ra khả năng lắng nghe không chỉ nằm ở việc nghe thấy những điều mọi người nói. Đó còn là sự chú ý của bạn tới cách diễn đạt, hành động của họ trong khi nói, bối cảnh nói và những gì họ nói có khiến bạn cảm thấy đồng cảm hay không. Nó không đơn giản là giữ bạn đứng yên tại chỗ trong khi người khác tiến về phía trước. Hoàn toàn ngược lại. Rất nhiều sự lắng nghe liên quan tới cách bạn phản ứng – mức độ bạn bày tỏ thái độ rõ ràng với suy nghĩ của người khác và quá trình đó đánh giá chính con người bạn. Nếu thực hiện tốt và cân nhắc cẩn thận, việc lắng nghe có thể thay đổi nhận thức của bạn về mọi người và thế giới xung quanh, điều này chắc chắn góp phần nâng cao và làm giàu kinh nghiệm cũng như sự hiện hữu của bạn. Đó là cách bạn phát triển trí tuệ và tạo dựng những mối quan hệ ý nghĩa.

– Kate Murphy –