Công dân Coke – Bí mật về chuỗi cung ứng của Coca-Cola

Tạp chí Time đã mô tả hình ảnh này của Coke vào năm 1950: “Coca-Cola không phải là kiểu doanh nghiệp Mĩ điển hình mà những người dân nước khác hay nghĩ, như các doanh nghiệp thép hay ô tô. Đó không phải là một sản phẩm từ những tài nguyên thiên nhiên rộng lớn của vùng đất này, mà từ khả năng thiên phú trong việc tổ chức kinh doanh của người Mĩ. Công ty này nảy sinh từ những thứ vô hình như phân tích thị trường, huấn luyện bán hàng, quảng cáo và phân quyền tài chính.” Theo Time, Coke ít tạo áp lực lên các cộng đồng cung ứng cho họ. Công ty có thể tăng trưởng mà không gây hậu quả cho những thế kỉ tới, và thế giới sẽ là một nơi tốt đẹp hơn nhờ có Coke.

Ảo tưởng tự duy trì bền vững này giúp Coca-Cola biện minh cho sự bành trướng của mình đến các cộng đồng khắp thế giới. Công ty là một vị khách được mời đón tại nhiều chính thể quốc tế bởi họ được xem là một doanh nghiệp chi phí thấp có khả năng kích thích các nền kinh tế địa phương. Ít ai dừng lại để suy nghĩ xem công ty đòi hỏi ở họ điều gì, chỉ nghĩ họ có thể đòi hỏi ở công ty điều gì mà thôi.

Nhưng khi Coke bắt đầu mở rộng đế chế thương mại của mình vào nửa sau của Thế kỉ XX, thì rõ ràng rằng lời hứa hẹn lợi-nhuận-lớn-chi-phí-thấp đã có vẻ khá viển vông. Coca-Cola và các công ty thị trường đại chúng khác vừa là người tiêu dùng vừa là nhà sản xuất, và họ cần phải có tài nguyên thiên nhiên để tồn tại. Qua thời gian, Coke đặt những lực cầu nặng nề lên các hệ sinh thái khắp thế giới. Đó là một cỗ máy hữu cơ, sự tăng trưởng không ngừng của nó phụ thuộc vào việc khai thác các nguồn vốn tự nhiên, tài chính, và xã hội phong phú ở những nơi nó hoạt động.

Như nhiều người khác trên khắp thế giới, tôi hưởng lợi từ những gì mà lợi nhuận của Coke cung cấp nhưng chỉ có vài khái niệm mơ hồ về cách tạo ra các khoản lợi nhuận đó. Quyển sách này là một nỗ lực tìm hiểu những lực cầu mà Coke đặt lên các cộng đồng cung cấp phục vụ nhu cầu của nó suốt 128 năm qua, một nỗ lực nghiên cứu Công dân Coke như một người tiêu dùng chứ không phải một nhà sản xuất. Đó là nhiệm vụ mang tính lịch sử, đồng thời là cuộc hành trình tìm hiểu thực tế kinh tế và sinh thái đằng sau toàn bộ thứ nước Coke mà tôi đã uống từ nhỏ đến lúc trưởng thành.